Редовното вежбање може да биде клучен фактор за одржување на оптималното здравје на мозокот и општата благосостојба, според една неодамнешна студија.
Резултатите сугерираат дека луѓето кои се занимаваат со умерена до енергична физичка активност имаат помал ризик од развој на деменција, мозочен удар, анксиозност, депресија и нарушувања на спиењето.
Истражувачите исто така откриле дека продолженото седење ја зголемува веројатноста за развој на овие состојби.
Студијата беше спроведена од научници од Универзитетот Фудан во Шангај, Кина. Тимот анализирал податоци од 73.411 учесници со просечна возраст од 56 години.
Секој учесник носеше акцелерометар седум последователни дена за да ги сними нивоата на физичка активност, потрошувачката на енергија и времето за седење.
Како вежбањето влијае на здравјето на мозокот
За да ја измерат потрошувачката на енергија, научниците користеа метаболички еквиваленти (METs). Задачите за кои беа потребни три или повеќе МЕТ беа дефинирани како умерена до енергична физичка активност.
На пример, пешачењето или чистењето е еднакво на три МЕТ, додека поригорозните активности како што е возењето велосипед вклучуваат приближно шест МЕТ, во зависност од брзината.
Наодите беа јасни. Поединците кои се занимаваат со повисоки нивоа на умерена до силна физичка активност имале 14% до 40% намалена веројатност за развој на деменција, мозочен удар, анксиозност, депресија или нарушувања на спиењето во споредба со оние со помала потрошувачка на енергија.
Учесниците кои не развиле ниту една од болестите имале просечна дневна потрошувачка на енергија од 1,22 килоџули по килограм, во споредба со 0,85 за луѓето кои развиле деменција, 0,95 за оние кои развиле нарушувања на спиењето, 1,02 за мозочен удар, 1,08 за депресија и 1,10 за анксиозност.
Ризикот од продолжено седење
Резултатите исто така покажале дека долгото седење значително го зголемува ризикот од развој на мозочни заболувања.
Кај луѓето кои најчесто седеле, релативниот ризик бил поголем до 54% во споредба со оние кои седеле најкратко. Ова откритие поддржува зголемена колекција на докази дека седечкото однесување е во силна корелација со негативни здравствени исходи.
„Ова истражување ја нагласува улогата на физичката активност и седечкото однесување како модифицирани фактори кои можат да го подобрат здравјето на мозокот и да ја намалат инциденцата на овие болести“, рече авторот на студијата д-р Џиа-Ји Ву.
„Ветувачки е да се мисли дека охрабрувањето на луѓето да ги направат овие промени во животниот стил може потенцијално да го намали товарот на овие болести во иднина“.
Мерење на физичка активност
За разлика од претходните истражувања кои зависеа од само-пријавените нивоа на физичка активност, оваа студија се потпираше на технологија што може да се носи за да се фатат директни мерења.
„Со нашиот голем број учесници и употребата на уреди кои обезбедуваат објективни мерења на нивоата на активност, овие резултати ќе имаат импликации за проценка на факторите на ризик и развој на интервенции за да се спречи развојот на овие болести“, рече д-р Ву.
Според истражувачите, едно ограничување на студијата е дека 96% од учесниците биле бели, така што резултатите не мора да важат за другите етнички групи.
Вежба за здравје на мозокот
Претходните студии покажаа дека редовното вежбање игра клучна улога во здравјето на мозокот преку подобрување на протокот на крв, намалување на воспалението и промовирање на ослободување на невротрансмитери кои го подобруваат расположението и когнитивната функција.
Физичката активност го стимулира производството на невротрофичен фактор (BDNF) добиен од мозокот, протеин кој го поддржува растот на невронот и штити од опаѓање поврзано со стареењето. Тој е поврзан со подобра меморија, побрзо учење и помал ризик од невродегенеративни болести како Алцхајмеровата болест.
Вежбањето, исто така, помага во регулирање на хормоните на стресот, намалувајќи ја анксиозноста и депресијата, а истовремено го подобрува фокусот и менталната еластичност.
Едноставни промени во животниот стил
Малите промени во животниот стил можат многу да помогнат во зајакнувањето на физичката активност. Едноставните навики како што се одење по скали наместо по лифт, стоење и истегнување на секој час или кратка прошетка после оброците може да го намалат времето на седечка работа.
Забавните физички активности како танцување, пливање или градинарство исто така можат да го направат движењето природен дел од секојдневниот живот.
Медицинските експерти нагласуваат дека одржувањето на конзистентна рутина за вежбање е покорисно отколку фокусирањето на интензитетот – бавното, редовно движење го поддржува целокупното здравје.
Студијата на Универзитетот Фудан ја нагласува потребата да се вежба повеќе и помалку да се седи. Иако се потребни дополнителни истражувања за да се испитаат ефектите кај различни популации, резултатите се цврст доказ за предностите на активниот начин на живот.
Студијата беше финансирана од грантови од Големиот проект „Наука за мозокот и вештачка интелигенција инспирирана од мозокот“ за научни и технолошки иновации 2030 година.
