Акциите на американските технолошки гиганти паднаа откако евтин чет-бот изграден од кинеска фирма за вештачка интелигенција (ВИ) забележа брз раст.
Апликацијата DeepSeek, лансирана минатата недела, ги надмина конкурентите како ChatGPT на OpenAI и стана најсимнуваната бесплатна апликација во САД.
Американските технолошки гиганти, вклучувајќи ги Nvidia, Microsoft и Meta, забележаа пад на нивните акции во понеделникот.
Кинескиот чет-бот, наводно, бил развиен со многу помал буџет од неговите конкуренти, што покрена прашања за американската доминација во областа на вештачката интелигенција и обемот на инвестиции што американските компании планираат да ги направат.
Минатата недела, OpenAI се приклучи на неколку други компании за да вети инвестиција од 500 милиони долари (околу 400 милиони фунти) за изградба на инфраструктура за вештачка интелигенција во САД.
Претседателот Доналд Трамп, во една од своите први изјави по враќањето на функцијата, го нарече овој проект „најголемиот инфраструктурен проект за вештачка интелигенција во историјата“, кој ќе помогне да се одржи „иднината на технологијата“ во САД.
DeepSeek се напојува со моделот DeepSeek-V3, модел со отворен код кој, според неговите истражувачи, е развиен по цена од околу 6 милиони долари – многу помалку од милијардите потрошени од конкурентите.
Сепак, овие тврдења беа оспорени од некои експерти за вештачка интелигенција. Кинеските истражувачи тврдат дека користеле постоечка технологија и код со отворен код, кој може да се користи, модифицира или дистрибуира секој бесплатно.
Како беше развиен DeepSeek?
Вонредната состојба на DeepSeek доаѓа во време кога САД ја ограничуваат продажбата на напредна технологија на чипови со вештачка интелигенција во Кина.
За да продолжат да работат без стабилни набавки на увезени чипови, кинеските развивачи на вештачка интелигенција ја споделија својата работа едни со други и експериментираа со нови технолошки пристапи.
Ова резултираше со модели со вештачка интелигенција за кои е потребна многу помала компјутерска моќ од порано, што значително ја намалува нивната цена. Овој развој може да ја промени индустријата за вештачка интелигенција како целина.
Откако го лансираше DeepSeek-R1 претходно овој месец, компанијата тврдеше дека нејзините перформанси се „на исто ниво“ со најновите модели на OpenAI за задачи како математика, програмирање и обработка на природен јазик.
Капиталистот од Силиконската долина и советник на Трамп, Марк Андреесен, го опиша DeepSeek-R1 како „Спутник моментот на АИ“, мислејќи на сателитот лансиран од Советскиот Сојуз во 1957 година кој ги изненади САД со своето технолошко достигнување.
Реакција на пазарот и влијание врз индустријата
Ненадејната популарност на DeepSeek ги вознемири берзите во Европа и САД.
ASML, холандскиот производител на опрема за чипови, забележа пад од повеќе од 10% на цената на акциите, додека акциите на Siemens Energy паднаа за 21%.
Фиона Цинкота, пазарен аналитичар во Сити Индекс, рече:
„Оваа идеја за евтин кинески модел со вештачка интелигенција не беше очекувана, па затоа го изненади пазарот. Ако ненадејно се појави таков модел на вештачка интелигенција, тоа ќе предизвика загриженост за профитот на ривалите, особено ако се земат предвид износите што тие веќе ги имаат инвестирано во поскапа инфраструктура“.
Сингапурскиот технолошки експерт Веј-Серн Линг додаде дека ова може да ја „ризикува инвестициската логика за целиот синџир на снабдување со вештачка интелигенција“.
Сепак, американската банка Citi предупреди дека, иако DeepSeek може да ги оспори доминантните позиции на американските компании како OpenAI, предизвиците со кои се соочуваат кинеските фирми може да го попречат нивниот развој.
„Ние цениме дека во сè порестриктивна средина, пристапот на САД до најнапредните чипови е предност“, велат аналитичарите во извештајот.
Кој го основаше DeepSeek?
DeepSeek е основана во 2023 година од Лианг Венфенг во Хангжу, град во југоисточна Кина.
40-годишниот, дипломиран информациски и електронски инженеринг, е и основач на инвестицискиот фонд кој го поддржа DeepSeek.
Тој, наводно, собрал големо количество чипови Nvidia A100, кои сега се забранети за извоз во Кина. Некои извори проценуваат дека оваа сума е дури 50.000 чипови, кои Лианг ги користел заедно со поевтините чипови кои сè уште можат да се увезат.
Во интервју во јули 2024 година, Лианг рече дека е изненаден од реакцијата на претходната верзија на неговиот модел:
