Заклучувањето за време на пандемијата на коронавирус остави психолошки последици за многу млади луѓе. Дури и пет години подоцна, многумина страдаат од последиците.
Лена денес има 21 година. Таа не сака да зборува за изолацијата за време на пандемијата и нема да се сеќава на тие времиња, како и многу други. Лена сега учи и отсекогаш сакала да стане учителка. Но повеќе не, вели таа во интервју за ДВ. Таа беше добра ученичка и училиштето и беше задоволство – пред пандемијата.
„Корона целосно ни ги украде животите“, луто вели Лена, „не можевме повеќе да ги гледаме нашите пријатели, сите само седеа наоколу со телефоните во рацете“. Наместо да игра одбојка во клубот како порано, таа остана со „бескрајно консумирање телевизиски серии“, вели таа и додава: „Имаше дигитални часови, но беше многу стресно“. Училиштето не е само учење. Никој не се грижеше за нас! Бевме целосно изгубени!“ Во меѓувреме, таа тешка фаза на пандемијата заврши. Но, некои од нејзината генерација оттогаш станаа „малку чудни или тешки за комуникација“, вели таа.
Изолација, осаменост и беспомошност
Повеќето млади луѓе доживеаја слични блокади и изолација како Лена. Ова е потврдено и со долгорочни студии. Многу млади се пожалија дека нивната загриженост не била земена предвид: „Не бевме видени, не нѐ слушнаа. Нашите интереси, права и потреби беа третирани како споредни при носење тешки одлуки“, резимира реакциите на младите, Сабине Андресен, претседателка на Алијансата за заштита на децата.
„Ова е за чувството на осаменост, на беспомошност, се работи за неочекувани искуства, за целосно излегување од нормалното секојдневие. Немам поим што се случува и како ќе изгледа мојата иднина. „Додека планирањето за иднината е исклучително важно и за младите“, нагласува Андерсен.
Анксиозност, депресија и когнитивни тешкотии
Дарина Фалбова спроведе студија меѓу словачките тинејџери за најчестите долгорочни симптоми на изолација. Затворањето на училиштата, ограничувањата за контакт и изолацијата значително придонесоа за зголемување на проблемите со менталното здравје кај младите, изјави доцент на Катедрата за антропологија на Универзитетот Комениус во Братислава.
Меѓу „најчестите долгорочни симптоми“ се губењето на меморијата, проблемите со концентрацијата, тешкотиите во решавањето проблеми и пронаоѓањето на вистинските зборови. Сите овие симптоми се значително почести кај жените, истакнува експертот. Физичките симптоми, како што се намалени физички перформанси и главоболки, се исто така чести“, вели Дарина Фалбова за ДВ.
Други студии покажуваат дека многу млади луѓе сè уште страдаат од нарушувања во исхраната, анксиозност и депресија пет години по затворањето.
Промените во животниот стил поврзани со заклучувањето – повеќе време на екранот, помалку физичка активност и проблеми со спиењето – исто така негативно влијаат на менталното и физичкото здравје. Жените, исто така, пријавиле неправилности на менструалниот циклус, што може да биде поврзано со стрес и хормонални промени по СОВИД-19, додава Фалбова.
Дополнителен товар за оние кои се веќе погодени од стрес
Кај оваа возрасна група веќе преовладуваат ментални здравствени проблеми. Притисокот на училиште, социјалните мрежи, стравот од климатските промени и економската несигурност доведоа до зголемување на стапката на депресија и анксиозност кај младите. Сепак, пандемијата дополнително ги влоши постоечките нарушувања и донесе нови симптоми. Истражувањата покажаа дека анксиозноста, депресијата и другите тешкотии кај младите значително се зголемени, истакнува словачкиот антрополог.
За време и по пандемијата, грижите и проблемите на младите често не се сфаќаа сериозно. Вниманието е помалку насочено кон младите луѓе, додека ефектите врз нивното ментално здравје, образование и долгорочен развој се занемарени, нагласува Фалбова, водечки автор на студијата.
Кои лекции можеме да ги научиме за следната пандемија?
Научната, социјалната и политичката евалуација на мерките за пандемијата сè уште не е целосно завршена. Но, од денешна перспектива, некои мерки за заклучување беа прекумерни. „Пандемијата COVID-19 ни покажа дека, иако заштитата на јавното здравје е од суштинско значење, долгорочните последици за помладата генерација честопати се занемаруваат. „Една од најважните лекции е дека менталното здравје треба да биде исто толку важно како и физичкото“, нагласува Фалбова.
Ако се појави нова пандемија, општеството и политичарите треба да имаат побалансиран и подобро осмислен пристап кон децата и младите, вели Фалбова. „Во идните здравствени кризи, креаторите на политиките мора да најдат начини да овозможат безбеден социјален контакт – без разлика дали преку активности на отворено, групи за самопомош или внимателно дизајнирани програми во заедницата“.
