ВМРО-ДПМНЕ денеска реагираше на обвинувањата на СДСМ дека ИПАРД средствата се „суспендирани“, тврдејќи дека Европската комисија не донела одлука за стопирање или суспензија на ИПАРД III, туку дека е направен привремен прекин на исплатите додека траат проверки и контроли поврзани со конкретен случај. Според владејачката партија, станува збор за редовна процедура чија цел е транспарентност и законитост, по што, како што уверуваат, реализацијата на ИПАРД III ќе продолжи.
Суштината, меѓутоа, е дека „привремениот прекин“ не е комуникациска новост, туку веќе постоечка состојба од почетокот на ноември. Министерството за финансии на 10 ноември 2025 соопшти дека државата, преку ИПА/ИПАРД управувачките структури, донела одлука привремено да ги суспендира исплатите во рамки на ИПАРД програмата, по „неодамнешни случувања“ во Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој. Во истото соопштение се наведува дека Европската комисија и службите во Брисел биле информирани истиот ден и дека ја „поздравиле иницијативата“ на националните власти.
Со други зборови, спорот денес повеќе личи на борба за терминологија отколку на спор за фактот дека исплатите се запрени. ДПМНЕ инсистира на разликата меѓу „стопирање“ и „привремен прекин“, бидејќи првото во јавноста звучи како европска казна и долгорочен ризик за програмата, а второто како кратка пауза „додека се расчистува“. Но, за корисникот на мерките – земјоделецот или малата агрофирма што веќе вложила сопствени средства – разликата е пред сè политичка: кога исплатата не доаѓа, финансискиот притисок е ист, без оглед дали прекинот го носи Брисел или домашните структури.
И МИА, повикувајќи се на изјава на министерот за земјоделство Цветан Трипуновски од истиот период, пренесе порака дека „Брисел не најавил блокада“ и дека дополнителните проверки и борбата против корупцијата биле „цврсто пофалени“, по апсењето на раководно лице во Платежната агенција во случај поврзан со мито. Тој тогаш најави и дека агенцијата ќе добие нов директор и ќе продолжи со „редовна работа“.
Токму тука се судираат две линии што јавноста ги слуша паралелно. Првата е институционалната: државата воведува „суспензија на исплати“ како механизам за заштита на системот, а Европската комисија ја поздравува одлуката со аргумент дека целта е да се гарантира законитост, регуларност и заштита од измами и корупција. Втората е политичката: СДСМ зборува за „суспендирана програма“ и предупредува дека вакви прекини можат да траат долго, а ДПМНЕ возвраќа дека нема „стопирање“ и дека се работи за рутинска пауза додека институциите ги прават проверките.
Клучниот проблем е што во вакви случаи најлесно се губи она што најмногу им треба на апликантите: предвидливост. ИПАРД, по својата логика, не е социјална помош што стигнува однапред, туку механизам што најчесто бара корисникот прво да инвестира, па потоа, врз основа на прифатени трошоци, да добие кофинансирање. Кога исплатите се прекинати, товарот не паѓа врз политичките штабови што се расправаат како да го именуваат прекинот, туку врз оние што имаат рати кон банки, договори со изведувачи и рокови за реализација.
Затоа суштинските прашања, кои денес остануваат без прецизен одговор, се многу поедноставни од партиските деманти. Колку барања за исплата се „на чекање“ и за кој износ? Дали прекинот се однесува само на исплати или влијае и врз нови договори, нови јавни повици и преземање финансиски обврски, како што тврдеше опозицијата на прес-конференции и во јавни настапи? Кои се конкретните „проверки и контроли“ и кој ги води, во кои рокови и со каков план за повторно отворање на финансискиот тек? И, најважно за корисниците: по кои критериуми ќе се утврди дека системот е повторно „безбеден“ за продолжување на исплатите?
ДПМНЕ во реакцијата се обидува да ја смири темата со тезата дека институциите веќе работат и дека по завршување на контролите „реализацијата ќе продолжи“. Но, без јавна временска рамка и без транспарентен пресек на тоа што точно е замрзнато, „привремениот прекин“ лесно се претвора во клизав терен: од техничка мерка за заштита на ЕУ-парите, во уште една неизвесност што ја плаќаат тие што се на терен, далеку од прес-конференциите.
