Според висок шпански полициски службеник, падот на цената на кокаинот ги принудува трговците со дрога повторно да ги користат „нарко-подморниците“ што инаку би ги потонале откако бродовите изградени по нарачка ќе ги завршат своите товарни рути од Јужна Америка до Европа.
Иако полу-подморниците редовно се користат во Колумбија и други делови од Јужна и Централна Америка од 1980-тите, тие не беа откриени во европските води сè до 2006 година, кога беше пронајдена напуштена подморница во естуар во северозападниот шпански регион Галиција.
Оттогаш, шпанската полиција забележала или запленила 10 вакви подморници. До неодамна, бродовите, чија изградба чинеше околу 600.000 евра, се користеа за еднонасочни патувања.
Во последните години со масовното производство на кокаин што го преполни пазарот – големопродажните цени се преполовија на 15.000 евра за килограм и трговците со дрога повеќе не можат да си дозволат да ги предаваат своите возила на „гробиштата на нарко-подморници“ кои се наоѓаат помеѓу Азорските Острови и Канарските Острови.
„Овие полуподморници обично се движеа во еден правец кон областа околу Канарските Острови, а потоа беа потопувани“, рече началникот на централната бригада за наркотици на Шпанската национална полиција Алберто Моралес. Тој додаде:
„Цената на стоката во споредба со цената на бродот сè уште го правеше многу профитабилен бидејќи тие носеа најмалку три или четири тони. Но, од неодамна цената на стоката е навистина ниска, па организациите, логично, мораа да ја преиспитаат својата одлука. Наместо да ги потонат, сега тие истоваруваат стока и поставуваат платформа за полнење гориво на море, за да можат подморниците да се вратат во земјите од кои дошле и да направат што е можно повеќе патувања.
Поголема заплена, но и поголем ризик
Шпанската полиција и царинските службеници запленија 123 тони кокаин минатата година, во споредба со 118 тони во 2023 година и 58 тони во 2022 година. Во септември оваа година, Националната полиција уапси 14 лица и заплени 3,65 тони кокаин, наводно донесен во Галиција со подморница за дрога.
Моралес рече дека полицијата забележала зголемување на активноста на подморниците за дрога во последните две години и намалување на употребата на едрилици за внесување дрога во Шпанија.
„Моментално [организациите] имаат два главни методи, а тоа се трговски бродови и полуподморници, што им овозможува транспорт во кое било време од годината“.
Тој додаде дека иако во последните две децении се регистрирани 10 подморници за дрога, вистинскиот број што работат е веројатно поголем.
„Јасно е дека имало повеќе од 10 од нив. Логично кажано, не можеме да откриеме сè што стигнува до шпанскиот брег бидејќи имаме 8.000 км крајбрежје“, рече тој.
Тој исто така рече дека иако неколку луѓе го потврдиле постоењето на „гробишта на подморници за дрога“ во источниот Атлантик, деталите се оскудни.
„Немаме локација; дури немаме ни бројки. И дури и да ги имавме, би било речиси невозможно да се најдат [подморници] поради длабочината на водата“.
Зголемената употреба на дрога не е единствениот неодамнешен тренд што го привлече вниманието на Моралес и неговите колеги.
Полицајците од единицата за синтетички дроги и прекурсори велат дека во последните две години откриле повеќе лаборатории за амфетамин, метамфетамин и MDMA во Шпанија отколку во претходните 18.
Две лаборатории беа претресени и затворени во 2023 година, потоа шест во 2024 година и уште три досега оваа година. Дрогите запленети од тие објекти вклучуваа повеќе од пет тони MDMA, 450 кг амфетамин сулфат и 27 кг метамфетамин.
Иако огромното мнозинство од производството на синтетички дроги историски се одвивало во Холандија – каде што полицијата открива околу 100 тајни лаборатории годишно – бандите продолжуваат да се шират низ Европа.
Полицајците во единицата веруваат дека производството пораснало надвор од тесните географски граници на Холандија и се проширило во земји како Шпанија, Франција и Германија, каде што има повеќе простор за производство на дрога и отстранување на отпад, и каде што е полесно да се преместуваат состојки и дрога.
„Лаборатории има насекаде – особено во руралните области каде што нема многу луѓе и работите се подобри од безбедносна гледна точка“, рече еден висок функционер.
Тој додаде дека покрај тоа што им плаќаат на некои локални жители да внимаваат на странците и полицијата, нарко-бандите користат и дронови за да ги следат своите операции.
„Многу сме изненадени од феноменот на синтетички дроги поради бројот на лаборатории што ги демонтираме и поради природата на некои од овие лаборатории. Станува збор за големи производствени лаборатории“, рече тој.
